در مقاله دعاوی بیمه همراه ما باشید . بیمه، عقدی است که به موجب آن بیمه‌گر، در قبال دریافت مبلغی پول ( یعنی حق بیمه) در مقابل بیمه‌گذار، تعهد می‌کند تا با وقوع ریسک ( یعنی حادثه موضوع قرارداد) مبلغی را به شخص بیمه‌گذار، پرداخت نماید. حق بیمه، ما به ازای قانونی ریسک بیمه‌ای است. در زمان انعقاد قرارداد و زمان اجرای عقد بیمه، تعادل میان حق بیمه و ریسک باید وجود داشته باشد. اهمیت بیمه به قدری، است که در اصل سوم قانون اساسی، یکی از وظایف حکومت اسلامی را، عمومی کردن بیمه، قرار داده‌شده است. در بند ۴ اصل بیست‌ویک و اصل چهل‌وچهار قانون اساسی، نیز از بیمه سخن به میان آمده است.
بیمه چیست؟
بیمه چه انواعی دارد؟
تقسیم‌بندی بیمه بر اساس کارکرد و هدف به چه نوعی است؟
بیمه چه خصوصیاتی دارد؟
چه آثاری بر عقد بیمه متصور است و طرفین قرارداد بیمه، چه تعهداتی در مقابل همدیگر دارند؟
دعاوی مرتبط با بیمه در چه مراجعی مطرح و مورد رسیدگی، قرار می‌گیرد؟
موسسه حقوقی معتبر درزمینهٔ ارائه اطلاعات بیمه و دعاوی ناشی از آن، چه ویژگی‌هایی دارد؟
وکیل متخصص در پرونده‌های بیمه چگونه اقدام می‌کند؟
این متن که توسط وکلای پایه‌یک و مشاوران حقوقی موسسه حقوقی و داوری بین‌المللی خط قانون هدا، نگاشته شده است پاسخگوی سؤالات حقوقی شما عزیزان در این زمینه، می‌باشد.
هدف از بیمه
شاید این فکر به نظر خطور کند که بیمه، منجر به منتفی شدن خطر می‌شود، اما این‌گونه نیست. بلکه بیمه، امکان جبران مالی خسارات ناشی از خطر را فراهم می‌کند. بیمه دریایی، سرآغاز بیمه در تاریخ است. بعدها بانکداران با افزایش تجارت از طریق دریا، تقسیم خطر بین محموله‌های دریایی را پذیرفتند، زیرا معتقد بودند که خدا همه کشتی‌ها را یک‌زمان غرق نمی‌کند. امروزه انواع مختلف بیمه، وجود دارد و زندگی هر فردی با انواع مختلفی از بیمه، پیوند خورده است. در اوایل قراردادهای بیمه عمدتا حول، حمل و نقل دریایی منعقد می‌شد، بعدها بنا به احتیاجات متنوع انسان‌‌ها، انواع دیگر بیمه نیز پدید آمدند.
همچنین بخوانید : احراز تخلف و وقوع خسارت در دیوان عدالت اداری
انواع بیمه و تقسیم‌بندی‌های آن
ماده یک آیین‌نامه شماره ۲ شورای عالی بیمه، مصوب ۱۳۵۱ در رابطه با تعیین انواع معاملات بیمه و شرایط عمومی بیمه‌نامه‌ها، تقسیم‌بندی‌هایی از عقد بیمه را مقرر نموده است. بیمه، انواع مختلفی دارد از قبیل: بیمه زندگی، بیمه حوادث شخصی، بیمه درمانی، بیمه آتش‌سوزی، بیمه باربری، بیمه وسایل نقلیه، بیمه مسئولیت مدنی، بیمه تمام خطر مقاطعه‌کاری، بیمه پول در صندوق، بیمه امانت کارمندان، بیمه مربوط به استخراج و اکتشاف نفت و غیره.
از نظر کارکرد،بیمه به دو نوع بیمه ریسک و بیمه فعالیت تقسیم می‌شود. ازنظر هدف، بیمه به بیمه‌ی جبرانی (جبران خسارت‌ها را در برمی‌گیرد) و بیمه سرمایه‌ای (هدف آن ایجاد سرمایه برای بیمه‌گذار است، مثل بیمه عمر) منقسم است.
موضوع بیمه، در دو دسته قرار می‌گیرد، بیمه اموال و بیمه اشخاص. بیمه اموال، می‌تواند هر حق مالی که شخص بر مالی دارد را در برگیرد. در بیمه اشخاص، سلامت یا تمامیت جسمی و روحی یا عمر انسان به‌طور مستقیم، موضوع عقد بیمه می‌باشد.
خصوصیات عقد بیمه
آگاهی از خصوصیات بیمه، برای شناخت آن امری ضروری است. بیمه، از عقود عهدی می‌باشد، تعهدی برای یکی از طرفین یا هردو، ایجاد می‌شود. درواقع تنها عقدی که در حقوق ایران به‌طور دقیق عهدی است، عقد بیمه می‌باشد. بیمه، عقد رضایی است و نیاز به تشریفاتی ندارد، عدم صدور بیمه‌نامه نباید به عقد بیمه خللی وارد کند و عدم پرداخت حق بیمه صرفاً موجب معلق شدن، تعهدات بیمه‌گر، می‌شود، ولی عقد بیمه به قوت خود باقی است. عقد بیمه، لازم است و با فوت و حجر یکی از طرفین زایل نمی‌شود. در برخی از انواع بیمه‌ها با فوت شخص موضوع بیمه، تعهدات طرف دیگر آغاز می‌شود. بیمه، عقدی معوض است و دو عوض در آن باید متقابل هم و متعادل باشند. بیمه از عقود مستمر است و در آن بایستی حتماً مدت تعیین شود. در غیر این صورت معلوم نخواهد بود که بیمه‌گر تا چه زمانی، ملزم به جبران موضوع مورد بیمه خواهد بود. بیمه یک عقد احتمالی می‌باشد. ازجمله عقود الحاقی می‌باشد نه مذاکره‌ای، زیرا بیمه‌گر شرایط و ارکان عقد را تعیین می‌کند و بیمه‌گذار شرایط را می‌پذیرد و به قرارداد بیمه، ملحق می‌شود.
مشاوره رایگان حقوقی با وکلای پایه یک
آثار عقد بیمه
مقررات بیمه، جنبه حمایتی دارد. قانون‌گذار، حمایت از بیمه‌گذار که طرف ضعیف این رابطه حقوقی است، را مدنظر قرار داده است. قرارداد بیمه معمولاً به نفع بیمه‌گذار، تفسیر می‌شود. در بند ۲ ماده ۲ لایحه بیمه‌های تجاری، نیز به این امر اشاره‌شده است. قبل از وقوع حادثه موضوع قرارداد بیمه، بیشترین تعهدات متوجه بیمه‌گذار است. وی می‌بایست، ریسک را به بیمه‌گر اطلاع دهد و حق بیمه را پرداخت نماید. باید تشدید ریسک را نیز به بیمه‌گر اعلام کند. بیمه‌گر، متعهد به ارائه اطلاعات موردقرارداد و تعدیل حق بیمه در صورت کاهش ریسک بیمه‌ای می‌باشد. بعد از وقوع حادثه، بیمه‌گذار بایستی حادثه را اعلام کند و بیمه‌گر هم بایستی مبلغ موضوع قرارداد را بپردازد.
دعاوی مرتبط با قرارداد بیمه
ممکن است اجرای قرارداد بیمه از طریق دعاوی حقوقی، درخواست و پیگیری شود. این دعاوی ممکن است بین بیمه‌گر و بیمه‌گذار یا شخص ثالث با آن‌ها ناشی از عدم پرداخت حق بیمه یا عدم جبران خسارت، مطرح شود. اغلب بیمه گران برای حفظ شهرت خود، سعی در حل اختلافات، از طرق مسالمت‌آمیز (از قبیل صلح و سازش، میانجیگری و داوری) دارند. ماده ۲۰ آیین‌نامه شماره ۳۴ در مورد بیمه اعتبار کالا، رجوع به داوری را در صورت بروز اختلاف، پیش‌بینی کرده است. دعاوی مرتبط با بیمه یا در مراجع حقوقی (دادگاه‌ها یا شورای حل اختلاف بسته به مبلغ خواسته) یا کیفری یا مراجع استثنایی، مطرح می‌شوند. صلاحیت مراجع کیفری، برای دعاوی بیمه، درزمینهٔ جریم غیر عمد می‌باشند زیرا مسئولیت ناشی از عمد، موضوع عقد بیمه قرار نمی‌گیرد، تنها جرائم غیر عمد در تعهدات بیمه‌گر، مؤثر خواهد بود. رأی کیفری قابلیت استناد، در مقابل بیمه‌گر را دارد. طرح دعاوی بیمه در مراجع استثنایی، مثل هیئت‌های تشخیص و حل اختلاف موضوع کار با توجه به ماده ۱۵۷ قانون کار با توجه به ماده ۱۵۷ قانون کار و ماده ۱۳ قانون مسئولیت مدنی، امکان دارد.
ما را در اینستاگرام دنبال کنید
نحوه‌ی توجه دعوا به بیمه‌گر
زیان‌دیده، یا به‌طور مستقیم دعوا را علیه بیمه‌گر مطرح می‌کند. یا اینکه دعوا را علیه بیمه‌گذار (به‌طور غیرمستقیم علیه بیمه‌گر) مطرح می‌کند. در ایران بیمه‌گر، ملزم به پرداخت هزینه‌های مربوط به حق‌الوکاله وکیل هم می‌شود.
بیمه‌گر در دادرسی حقوقی می‌تواند، برای خود مستقلاً حقی قائل شود یا خود را در ذی‌الحق دانستن یکی از اصحاب دعوا ذی‌النفع، بداند و به‌عنوان ثالث وارد دعوا، شود. ماده ۲۲ قانون اصلاح بیمه اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسایط نقلیه زمینی به ورود بیمه‌گر جهت مداخله در دادرسی کیفری، اشاره‌شده است.
